دکتر فاضل شیرخانی نماینده مرکز پزشکی حج و زیارت در عربستان ددر خصوص شرایط و امکانات خدمات پزشکی و بهداشتی گفت : در شهر مکه ما یک درمانگاه شبانه روزی در هتل جراند اصیل و دو درمانگاه بزرگ در هتل های دارهادی و ابراج التیسیر و شش درمانگاه در سطح مطب در سایر هتل ها داریم.
وی در مصاحبه با خبرنگار اعزامی سازمان حج و زیارت به مکه مکرمه افزود: تمامی خدمات پزشکی تا ترخیص نهایی زایر رایگان بوده و تخصص هایی نظیر داخلی، زنان، اطفال، فوریت های پزشکی، داروخانه و فعالیت هایی همانند خدمات پانسمان، اتاق CPR ، خدمات بستری سرپایی و انجام آزمایش هایی همانند تست قند خون و نوار قلب و... در مراکز فوق الذکر موجوداست. البته پرسنل پزشکی مستقر درمانگاه های ابراج التیسیر، سمر و اخیار الصفوه کاملا خانم می باشند و در هتل دارهادی نیز یک پزشک خانم وجود دارد و کلیه تزریقات خانمها توسط دکتر زن انجام می شود.
نماینده مرکز پزشکی حج و زیارت با اشاره به حضور پزشکان متخصص در درمانگاه شبانه روزی ادامه داد: در هتل جراند الاصیل به صورت تمام وقت دو متخصص داخلی و دو متخصص زنان و دو متخصص کودکان وجود دارد.
دکتر شیرخانی افزود:در هتل های دار هادی و ابراج التیسیر و نیز هتل های کرستاله الاصیل، سمر، دار سادن، رویا العزیزیه، اخیارالصفوه و منازل الحیاه(منازل القشله) از ساعت 8 الی 12 صبح و بعد از ظهرها از ساعت 16 الی 20 پزشکان مشغول به فعالیت هستند البته زایرین عزیز و مدیران ثابت نیز می توانند با شماره تلفن 5530971 – 012 در مواقع ضروری و به صورت شبانه روزی با مرکز فوریت های پزشکی مستقر در مکه مکرمه تماس حاصل نمایند . در مجموع در تمامی مراکز موجود در مدینه و مکه روی هم رفته بیش از 110 پزشک، پرستار و سایر نیروهای خدماتی ایرانی در هر دوره در عربستان مشغول به خدمات رسانی به زایرین عزیز می باشند.
نماینده مرکز پزشکی با اشاره به میزان خدمات درمانی به زائرین گفت: به طور متوسط روزانه بین 2400 الی 2600 ویزیت توسط پزشکان مستقر در هتلهای مذکور صورت می پذیرد که البته ممکن است یک شخص چند بار ویزیت شود و با توجه به اینکه درجه حرارت رو به افزایش است به نظر می رسد این میزان نیز بیشتر شود. گفتنی است به طور متوسط از شروع عملیات عمره تا کنون ماهانه قریب به 72 هزار ویزیت صادر شده است.
دکتر فاضل شیرخانی در خصوص نحوه خدمات رسانی به زایرین برای فوریتهای پزشکی اعلام کرد: در مکه مکرمه 7 دستگاه و در مدینه منوره 5 دستگاه آمبولانس وجود دارد که در مواقع اضطراری ،بلافاصله یک دستگاه امبولانس به همراه یکی از پرسنل 115 ایران به محل حادثه مراجعه می نمایند. در صورتی که در محل حادثه و با درمان سرپایی بتوان مشکل را حل نمود زایر را ترخیص می نمایند و در صورتی که نیاز به حضور زایر در درمانگاه مرکزی جراند الاصیل باشد با سرعت زایر را به آنجا برده و تحت درمان قرار می دهند و در صورتی که نیاز به درمان بستری پیشرفته تری باشد زایر به بیمارستان های عربستانی منتقل می شود و یک پزشک رابط نیز برای احساس آرامش بیشتر زایر وی را همراهی میکند. اما اگر تمامی موارد فوق در خصوص بهبود زایر موثر نیفتاد در اسرع وقت زایر به ایران بازگردانیده می شود . در این خصوص گفتنی است که تا کنون بیش از شصت بیمار به ایران انتقال یافته اند.
نماینده مرکز پزشکی حج و زیارت در عربستان در خصوص انواع مختلف بیماریهای مشاهده شده گفت : در شهر مکه عملیات عمرانی بسیاری در حال اجرا است که به تناسب باعث ایجاد گرد و خاک بسیار شدید و ذرات معلق در هوا شده است و ممکن است افرادی که دارای بیماریهای تنفسی هستند دچار مشکل شوند. وی از این دست از زائرین درخواست کرد که حتما با ماسک به بیرون از هتل مراجعه نمایند و رفت و آمد خود را در زمان هایی انجام دهند که عملیات های عمرانی تعطیل شده باشد. لذا لازم است افراد کهنسال، نوزادان و افرادی که دارای مشکلات تنفسی هستند از ترددهای بی مورد خودداری کنند.
دکتر شیرخانی با توجه به نزدیک شدن به ماههای گرم سال به افراد کهنسال و آن دسته از عزیزانی که دارای مشکلات جسمی هستند تاکید کرد :توصیه می شود در ساعاتی که دمای هوا کمتر است برای زیارت از هتل خارج شوند.
وی همچنین با اشاره به اسپاسم عضلانی برخی از زائرین بعلت انجام مناسک افزود: زایرین هنگامی که وارد مکه مکرمه می شوند جهت انجام اعمال عمره مفرده عمدتا با کشیدگی عضله و اسپاسم و سوختگی روبرو می شوند و ممکن است به همین علت نتوانند از حضور در مکه مکرمه آنچنان که باید استفاده نمایند. لذا ضروری است زایرین قبل از اعزام ورزش های روزانه منظم داشته باشند تا توانایی جسمانی خودشان را حفظ و افزایش بدهند.
دکتر شیرخانی ادامه داد: از دیگر بیماریهای شایع در این ایام سرماخوردگی است که عمدتا به علت وجود سیستم های تهویه در هتل ها و اتوبوس های درون شهری حاصل می شود . که عمدتا این سرماخوردگی ها بدون تجویز آنتی بیوتیک بهبود می یابند .
وی با اشاره به سلامت تغذیه زائرین گفت: هم اکنون طبخ غذا برای زایرین در آشپزخانه های مرکزی انجام می پذیرد که این آشپرخانه ها تحت نظارت کامل هیات پزشکی است و به نسبت بسیار زیادی مسمومیت های غذایی کاهش یافته است ولیکن برخی از زایرین بیرون از هتل اقدام به خرید غذا می نمایند و یا از بطری های آبی که پلمپ شده نیست استفاده می نمایند که در این شرایط امکان مسمومیت های غذایی نیز وجود دارد.
وی در مورد حضور کاروان جانبازان و افرادی که دارای ناتوانی های جسمی و حرکتی می باشند اظهار کرد: این کاروانها قبل از اعزام می بایست با مرکز پزشکی هماهنگی های لازم را انجام دهند و عمدتا محل اقامت این عزیزان در نزدیکی درمانگاه مرکز می باشد تا تمامی امکانات پزشکی در دسترس آنهاوجود داشته باشد. برای این دست از عزیزان به تعداد مورد نیاز ویلچر و کپسول اکسيژن و سایر موارد در هتل محل اقامت شان وجود دارد البته این کاروان ها عمدتا به همراه یک پزشک اعزام می شوند که پرونده تمامی زایرین را نزد خود دارد.
شیرخانی در مورد حضور بیماران صعب العلاج و خاص بیان نمود: این افراد می بایست تمامی داروهای خود را برای مدت ده الی پانزده روز به همراه داشته باشند و نیز اینکه قبل از اقدام به ثبت نام در کاروانهای عمره از پزشک خود اجازه سفر گرفته و سپس اقدام به ثبت نام نمایند. زایرینی که دارای حساسیت های داروی هستند نیز می بایست قبل از اعزام در فرم وضعیت سلامت متقاضیان عمره که در این خصوص تهیه می شود اعلام نمایند و زمانی که به پزشکان مستقر در درمانگاه ها مراجعه می نمایند آنها را نسبت به حساسیت های دارویی خود مطلع نمایند.
نماینده مرکز پزشکی حج و زیارت در عربستان در مورد بیماران دیالیزی گفت : این افراد باید یکماه قبل از اعزام به دکتر شخصی خود مراجعه نمایند و وضعیت عملکرد کیله ها و تست های آن و تعداد نوبت های دیالیز در هفته را به لاتین تهیه نموده و به انضمام آزمایشات مربوطه از جمله آزمایش HIV و هپاتیت و... را انجام دهند و به همراه خود بیاورند و هنگامی که وارد عربستان می شوند با معاون و یا مدیر کاروان به هریک از مراکز درمانی ایرانی مراجعه نمایند تا در اولین فرصت اقدام به اخذ نوبت برای انجام دیالیز نمایند. همچنین افرادی که دارای بیماری آلزایمر هستند و آن دسته از زایرینی که توانایی حرکتی ضعیفی دارند برای انجام مناسک و یا خروج از هتل با عوامل کاروان هماهنگ نمایند و حتما یکی از اعضای کاروان به همراه ایشان وجود داشته باشد تا درصورت بروز شرایط حاد به مسئولین مربوطه اطلاع رسانی نمایند.
وی در خصوص وضعیت داروخانه های موجود ابراز کرد هیات پزشکی برای رفاه حال زایرین سالانه بیش از صد تن دارو وارد عربستان می نماید. در درمانگاه های بزرگ بیش از 360 قلم دارو و در درمانگاه های کوچک تر قریب به 110 قلم دارو وجود دارد. البته زایرین چنانچه به دستور پزشک دارویی خاص را مصرف می نمایند به خصوص افرادی که دارای بیماریهای خاص هستند و یا شیمی درمانی می کنند می بایست داروهای مورد نیازشان را برای مدت ده الی پانزده روز بیاورند . این دست از داروها در عربستان سعودی به شدت گران می باشد و زایرین به فکر تامین دارو از عربستان نباشند. البته زایرین نباید به هیچ وجه داروهای کدئین دار و یا داروهای مخدر به همراه داشته باشد زیرا این امر با توجه به قوانین و مقررات عربستان جرم محسوب می شود و ممکن است اثرات نا مطلوبی برای زایر داشته باشد.
وی در خصوص شرایط آزمایشگاهی درمانگاه های ایرانی اعلام کرد در این مراکز صرفا آزمایشاتی مثل قند خون صورت می پذیرد و در صورت نیاز به آزمایش های دقیق تر و بیشتر می بایست به بیمارستان های سعودی مراجعه نماییم.
در پایان آقای دکتر شیرخانی توصیه هایی به زایرین به شرح ذیل ارایه نمود:
1- افراد مسن و یا افرادی که دارای بیماریهای زمینه ای هستند و یا افرادی که دارای مشکلات تنفسی هستند از ساعات گرم روز از هتل خارج نشوند و حتی الامکان از انجام فعالیت در زمان هایی که هوا گرم می باشد خودداری کرده و سعی نموده مایعات بیشتر مصرف بنمایند و از ماسک نیز استفاده کنند.
2- فرم وضعیت سلامت متقاضیان عمره را با دقت تکمیل نمایند و چنانچه دستورات دارویی خاصی دارند حتما با هماهنگی پزشک خود اقدام به سفر نموده و تمامی داروهای خود را به عربستان بیاورند.
3- از مواد غذایی بیرون از هتل استفاده نکنند و یا اینکه مایعات را بیرون از ظروف پلمپ شده مصرف ننمایند.
4- حتما واکسیناسیون های لازمه را زایرین قبل از ورود انحام دهند.
5- حتما یکماه قبل از اینکه به عربستان اعزام شوند روزانه نیم ساعت پیاده روی نمایند تا توانایی جسمی خود را بهبود بخشند تا انشاله در زمینه اجرای مناسک با مشکل مواجه نشوند.