سرپرست حجاج ایرانی و رئیس سازمان حج و زیارت در یک نشست خبری مشترک، به پرسش‌های خبرنگاران رسانه‌های حاضر در مکه مکرمه پاسخ دادند.
6 عامل موفقیت برگزاری حج 93 از زبان امیرالحاج ایران
حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی‌عسکر در ابتدای این نشست خبری به مرور عوامل موفقیت در برگزاری حج 93 پرداخت و گفت: همه حجاج میهمانان خداوند هستند و اگر با شرایط موجود مشکلات کاهش پیدا کرده، این در مرحله اول ناشی از لطف خداست.
سرپرست حجاج ایرانی با اشاره به آغاز برنامه‌ریزی حج و عمره از یک سال قبل، آنرا دومین عامل بهبود خدمت‌رسانی دانست و ادامه داد: نکته سوم این است که برنامه‌ریزان، کارشناسان حوزه مرتبط هستند و همین امر نقش مهمی در ارتقای رضایت زائران ایفا کرده است، چرا که آن‌ها به شکل تخصصی تصمیم می‌گیرند و این در بهبود شرایط بسیار موثر است.
نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در ذکر نکته چهارم به تفاهم کامل میان سازمان و بعثه اشاره و اضافه کرد: ما با هم تصمیم گرفته و با هم اجرا می‌کنیم و خداوند در این روحیه کار جمعی برکات خود را قرار داده تا کارها بهتر پیش برود.
امیرالحاج ایران سیاست کاستن از تعداد عوامل ستادی بعثه و سازمان و حرکت به‌سمت کیفی‌سازی خدمات به‌عنوان عامل دیگری یاد کرد و افزود: علاوه بر این از نیروهای مردمی نظیر یاوران حجاج، بازرسان افتخاری و... استفاده شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین قاضی‌عسکر نکته ششم را در نحوه مواجهه با مشکلات معرفی کرد و گفت: اگر مشکلات در همین‌جا قابل حل و فصل است، بلافاصله اقدام می‌شود و اگر نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت در ایران باشد، اقدامات لازم برای حل و فصل آن‌ها صورت می‌گیرد.
سرپرست حجاج ایرانی به گفت‌و گوها و دیدارهای مکرر خود با مردم اشاره و تاکید کرد: حقیقتا تاکنون با مساله لاینحلی که از زبان مردم مطرح شود، برخورد نکرده‌ایم و برخی مشکلات مطرح شده نیز مربوط به وضعیتی است که در کشور میزبان وجود دارد.
سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت در ابتدای سخنان خود بر نقش اساسی برنامه‌ریزی زودهنگام حج 93 در ارتقای خدمت‌رسانی به زائران تاکید کرد و گفت: ما امروز می‌دانیم که در سال آینده چه میزان زائر داریم، چه اولویت‌هایی را باید اعلام کنیم و چه روزی عملیات اجرای حج 94 آغاز خواهد شد.
17 ربیع الاول؛ ثبت نام در کاروان های حج 94
رئیس سازمان حج و زیارت زمان ثبت‌نام و انتخاب کاروان های حج تمتع 94 را هفدهم ربیع‌الاول اعلام کرد و افزود: حوزه آموزش و اطلاع‌رسانی از جمله حوزه‌های موفق در حج امسال بود؛ همایش‌های متعددی برگزار شد تا زائران با یک دیدگاه مناسب وارد سفر حج شوند و از این دو طریق، بستر مناسبی برای منطقی‌کردن توقعات زائر و شناخت آن‌ها از محیط به‌وجود آید.
وی در این زمینه از نقش رسانه‌ها در آماده‌سازی زائران تقدیر کرد و اضافه کرد: این اطلاع‌رسانی‌ها زائر را مطمئن‌کرد که تلاش کارگزاران حج، ارائه بالاترین خدمات به اوست، هرچند که به هر حال خدمات در کشور دیگری ارائه شده و شرایط کشور میزبان هم در اوج ترافیک در همه عرصه‌ها قرار دارد.
اولین و آخرین پرواز خروجی حج 93/ بارها با پست
رئیس سازمان حج و زیارت گفت: نخستین پرواز بازگشت حجاج به ایران اسلامی ظهر روز پنج‌شنبه از جده به مقصد تهران انجام خواهد گرفت.
اوحدی که در نشست خبری مشترک سرپرست حجاج ایرانی و رئیس سازمان حج و زیارت سخن می‌گفت، ادامه داد: روز پنج‌شنبه چهار پرواز وجود دارد و در روزهای بعد تعداد پروازهای خروجی مدینه‌قبلی‌ها به شش و هفت پرواز در روز خواهد رسید.
وی افزود: اولین پرواز مدینه‌بعد هم روز 23 مهر از مدینه به تهران و آخرین پرواز عملیات حج 93 هم از فرودگاه همین شهر، روز ششم آبان‌ماه خواهد بود.
اوحدی با اشاره به این‌که برنامه پروازی در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی بعثه و سازمان حج اعلام خواهد شد، ادامه داد: طرحی وجود داشت که بار زائر در تهران از طریق پست به در منازل آن‌ها منتقل شود، اما بررسی‌های کارشناسی ما را به این نتیجه رساند که امسال ممکن است این‌کار دارای آسیب‌هایی باشد. وی افزود: با هماهنگی‌های صورت‌گرفته بار زائران در فرودگاه امام خمینی تحویل خواهد شد.
رئیس سازمان حج و زیارت همچنین از مستقبلین حجاج درخواست کرد با توجه به محدودیت‌های موجود در فرودگاه امام، در صورت امکان از حضور در این مکان اجتناب کنند.
تحقق شعار حج
سرپرست حجاج ایرانی در پاسخ به سوالی درباره تحقق شعار حج 93 اظهار داشت: پاسخگویی دقیق به این سوال هنوز مقدور نیست و پس از پایان موسم، می‌توان با ارزیابی کارشناسی پاسخ این سوال را داد. وی افزود: اما آن‌چه تا الان محرز شده این است که آن‌چه در برنامه فرهنگی حج 93 پیش‌بینی شده بود، به‌شکل مطلوبی محقق گردید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین قاضی‌عسکر به برگزاری منظم و مطلوب دو برنامه دعای کمیل در مدینه‌منوره و مراسم برائت از مشرکین، دعای عرفه و دعای کمیل در عرفات اشاره کرد و ضمن بیان فهرستی از دیگر برنامه‌های فرهنگی حج 93 گفت: همایش‌های بزرگ اهل سنت در مدینه و مکه، همایش‌های بین‌المللی اهل بیت و منزلت زن در مدینه، تقریب مذاهب و قدس در مکه‌مکرمه، همایش باشکوه یاوران حجاج و ... برگزار شد که هم به لحاظ کمی و کیفی نسبت به سال قبل، ارتقا یافته بودند. وی به بهره‌گیری جلسات انس و معرفت از دو سخنران سرشناس (حجج اسلام کاظم راشد یزدی و ناصر رفیعی) پرداخت و از استقبال خوب زائران از برنامه‌های آنان خبر داد.
نماینده ولی‌فقیه در امور حج زیارت با عنایت به برنامه‌های فرهنگی گسترده بعثه و شعار معنویت یادآور شد: توجه زائران به معنویت در سفر حج بسیار مهم بود که نشانه آن حضور پررنگ زائران در نمازهای جماعت، اهتمام آن‌ها به نماز شب و خواندن قرآن و... از جمله دلایل تحقق این بخش از شعار بود. وی افزود: امیدواریم این فضا در ادامه سفر نیز وجود داشته باشد.
وضعیت عمره سال جاری
رئیس سازمان حج و زیارت در پاسخ به سوالی درباره رایزنی‌های صورت‌گرفته با مقامات سعودی درباره عمره سال آینده، اظهار داشت: با توجه به برخوردهایی که در پایان عمره مواجه شده بودیم، این موضوع در دیدار با وزیر و معاون وزارت‌خانه حج عربستان مطرح گردید و آن‌ها نیز به‌صورت جدی قول دادند که این‌موارد حتما برطرف خواهد شد.
مهندس اوحدی تاکید کرد: شرط ما برای هرگونه افزایش تعداد عمره‌گزاران در موسم عمره 93-94 فراهم‌شدن بستر لازم برای ارائه خدمات و استیفای حقوق زائر است؛ اگر این بستر در سطح مورد نظر تامین شود، تعداد عمره‌گزاران ایرانی را می‌توان به یک میلیون نفر افزایش داد، اما در غیر این‌صورت ما حتما در برنامه‌ریزی‌های خود تجدید نظر خواهیم کرد.
تفاهم بین‌المللی
نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت در پاسخ به سوالی درباره تحقق اهداف ناشی از برگزاری همایش‌های بین‌المللی بعثه تاکید کرد: هدف اصلی از برگزاری این همایش‌ها، ایجاد یک تفاهم در موضوع خاصی است که به اهداف مورد نظر نیز دستیابی مطلوبی یافتیم.
سرپرست حجاج ایرانی به همایش‌های اهل سنت اشاره و اضافه کرد: در این همایش‌ها سخنرانان معمولا هم در کلیت موضوع صحبت می‌کنند و راه‌برد هم نشان می‌دهند. البته با توجه به تعداد شرکت‌کنندگان و سطح علمی سخنرانان، این همایش‌ها نسبت به گذشته شاهد رشد قابل توجهی بودند.
هیچ تصمیمی برای ثبت‌نام تمتع وجود ندارد
رئیس سازمان حج و زیارت درباره سهمیه ایران در حج تمتع توضیح داد: هر کشور اسلامی طبق مصوبه سازمان کنفرانس اسلامی، یک‌هزارم جمعیت‌شان می‌توانند حج‌گزار داشته باشند و این عدد از سال گذشته با توجه به طرح توسعه، 20 درصد هم کاهش یافته و به 64 هزار نفر رسیده است.
وی افزود: با توجه به این‌که طرح توسعه برای سه سال این محدودیت را تحمیل کرده، امیدواریم با مذاکرات صورت‌گرفته در سال 95 موفق شویم با جبران این کاهش 60 درصدی (سه ساله گذشته) حج را برگزار کنیم.
مهندس اوحدی به بازدید خود از پروژه توسعه مسجدالحرام اشاره و اضافه کرد: الان یک و نیم میلیون ایرانی در نوبت حج تمتع قرار دارند و هیچ برنامه جدیدی برای ثبت‌نام وجود ندارد و باید بعد از سال 95 در این‌باره تصمیم گیری کرد.
پیش بینی 60 درصدی کاهش خرید سوغات
حجت‌الاسلام‌والمسلمین قاضی‌عسکر درپاسخ به سوالی درباره حجم خرید سوغاتی توسط زائران گفت: در روایات خرید سوغات توصیه شده، اما سوال این است که سوغات سفر حج چیست؟ آیا کالایی که ساخته کشوری است که به خدا هم اعتقاد ندارد، سوغات حج است؟
سرپرست حجاج ایرانی با تاکید بر ضرورت کار فرهنگی بیش‌تر در زمینه خرید کالای ایرانی اظهار داشت: بحث دیگر این است که لااقل سوغاتی‌‌‌هایی خریداری شود که رنگ و بوی این فضا را داشته باشد، مواردی مانند خرمای مدینه یا آب زمزم.
رئیس سازمان حج و زیارت هم در همین زمینه اظهار داشت: پیش‌بینی ما این است که با توجه به نوع ساک‌های توزیع‌شده میان زائران در حج 93، حدود 60 درصد به لحاظ حجمی بار زائران کاهش خواهد یافت.
وی افزود: ساک اضافه از حجاج پذیرفته نخواهد شد و الان هم مشاهدات نشان‌گر کاهش شدید خرید است.
میزان همکاری عربستان
سرپرست حجاج ایرانی میزان همکاری کشور عربستان را نسبت به گذشته، بهتر ارزیابی کرد و گفت: در مدینه دیداری با امیر مدینه صورت گرفت؛ در آن دیدار اطلاعات کافی ارائه شد و در قبال مشکلات هم پیش‌نهادهایی از سوی طرف ایرانی ارائه گردید.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین قاضی‌عسکر به دیدارهای صورت گرفته میان وزرای خارجه دو کشور و رایزنی‌های سفیر ایران در عربستان و رئیس سازمان حج و زیارت با مقامات سعودی اشاره و اضافه کرد: امیدواریم که فصل تازه‌ای در روابط دو کشور به‌وجود آید و ما هم از توسعه روابط استقبال می‌کنیم.
برنامه آموزش زبان عربی
موضوع آموزش زبان عربی موضوع دیگری بود که در این نشست مطرح شد؛ نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت با تاکید بر این‌که به‌دلیل بی‌سوادی و کم‌سوادی به‌طور جدی این مساله اجرایی نشده، به برنامه‌های متنوع بعثه در این زمینه از گذشته تا کنون اشاره کرد و گفت: مردم سال‌ها در نوبتند و اگر به افرادی که استعداد و توانایی دارند، آموزش‌های لازم داده شود، حتما توفیق بسیار زیادی حاصل خواهد شد.
وی به نرم‌افزارهای خوب تولیدشده در بعثه در همین موضوع پرداخت و ابراز امیدواری کرد که در سال‌های آینده شاهد رشدی مناسب در این زمینه هم باشیم.
خدمات پزشکی
اوحدی درباره وضعیت خدمات پزشکی حج و زیارت به ایجاد 130 مطب در محل استقرار زائران ایرانی، فعالیت دو بیمارستان در مکه و مدینه و اجرای طرح تطبیق پزشکی اشاره و اضافه کرد: همه این‌ها موجب شده که ویزیت‌های تخصصی در مکه و مدینه تا امروز انجام‌شده 40 درصد نسبت به سال گذشته، کاهش داشته است.
رئیس سازمان حج و زیارت تعداد فوت‌شدگان حج تمتع را هفت نفر اعلام کرد و گفت: مقایسه این آمار با 4 سال گذشته نشان می‌دهد که رقم فوتی‌ها هم الحمدالله کاهش قابل توجهی داشته است.
وی افزود: فوت‌شدگان شامل سه مرد و چهار زن هستند و همگی آن‌ها به علت ایست قلبی درگذشته‌اند و این حاوی نکته مهمی است و آن‌هم این‌که به توصیه‌های مرکز پزشکی حج درباره وضعیت سلامتی‌شان قبل از تشرف به تمتع، توجه جدی داشته باشند.
ارزیابی خدمات ایام تشریق
رئیس سازمان حج و زیارت خدمت‌رسانی به حجاج در ایام تشریق را موفق ارزیابی و اضافه کرد: انتقال 64 هزار زائر به عرفات در یک بازده زمانی محدود، زودتر از موعد مقرر به پایان رسید.
وی افزود: در مسیر عرفات به مشعر هم وضعیت پیچیده‌تر بود که 270 اتوبوس این‌کار را به‌خوبی انجام دادند. مهندس اوحدی به جمع‌بندی‌های صورت‌گرفته درباره عملکرد دوره تشریق پرداخت و آنرا مثبت خواند.
رایزنی با بعثه‌های کشورهای دیگر
سرپرست حجاج ایرانی به طرح موضوع تکفیری‌ها و خطرات ناشی از آن‌ها در دیدارهای صورت‌گرفته با مقامات بعثه‌های کشورهای دیگر،اظهار داشت: ارزیابی ما این بود که یک نگرانی عمیقی نسبت به این حرکت‌ها در حال شکل‌گیری است.
وی به طرح دو ایده از سوی برخی کشورها در این دیدارها پرداخت و گفت: یکی این‌که بتوان به جوانان توضیح داد که اعمال وحشیانه تکفیری‌ها هیچ ربطی به اسلام ندارد. ایده دوم هم بازنگری در آموزش‌هایی است که به نوجوانان و جوانان در مدارس و دانشگاه‌ها این کشورها ارائه می‌شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین قاضی‌عسکر به محکومیت جنایت‌های صورت‌گرفته از سوی مفتی کشور عربستان هم اشاره کرد و افزود: امیدواریم با توجه به تجربه تلخ تروریست‌ها، وحدت مورد نظر میان امت اسلامی برقرار شود.
آسیب‌شناسی عملیات حج
اوحدی در ادامه این نشست خبری از تشکیل هفت کار گروه کارشناسی-تخصصی در موسم حج خبر داد که وظیفه‌شان آسیب‌شناسی میدانی عملیات حج 93 و برنامه‌ریزی حج 94 است. وی افزود: این کار گروه‌ها شامل مسکن، تغذیه، تدارکات، پزشکی، حمل و نقل، اطلاع‌رسانی و حقوق زائر هستند.
رئیس سازمان حج و زیارت همچنین به ارزشیابی‌های صورت گرفته درباره برنامه‌های اجراشده اشاره کرد و افزود: براساس برآوردهای ما حدود 92 درصد اهداف در حوزه‌های اجرایی و فرهنگی محقق شده است.
وی اضافه کرد: مثلا برای حمل و نقل زائران تا امروز هزار و 685 دستگاه اتوبوس مسافتی حدود 550 هزار کیلومتر را میان جده-جحفه-مکه و مدینه-جحفه طی کرده‌اند؛ با وجود این عدد بزرگ تا امروز یک‌مورد سانحه در این زمینه هم نداشته‌ایم. اوحدی یادآور شد: اتوبوس‌ها 51 هزار تردد در مکه بین هتل‌ها و مسجدالحرام انجام داده‌اند و خدا را باید شاکر باشیم که آسیب جدی‌ای در این زمینه نداشته‌ایم.
رئیس سازمان حج و زیارت به جمله رهبر معظم انقلاب مبنی بر این‌که ظرفیت حج تمام‌شدنی نیست اشاره کرد و گفت: ما باید توان بسیار بیش‌تری صرف کنیم تا در حوزه اجرایی کارهای مهم‌تر و اثرگذارتری انجام دهیم و سال آینده، خدمت‌رسانی را افزایش دهیم.
تاسیس ترمینال حجاج
اوحدی در پاسخ به سوالی در زمینه وضعیت فرودگاه امام و تاسیس یک ترمینال حجاج گفت: ما آمادگی داریم که از طریق شرکت توسعه زیرساخت‌های مهر و ماه که بناست در زمینه حج و زیارت فعالیت کند، بتوانیم بحث ترمینال حجاج را در دستور کار قرار دهیم. وی در همین‌جا از شرکت‌های هواپیمایی خواست تا در پروازهای برگشت به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که زائران با کمترین تاخیر به میهن اسلامی بازگردند.